Siltuksymab (inhibitor interleukiny IL-6) w idiopatycznej wieloogniskowej chorobie Castlemana (iMCD)

Choroba Castlemana to rzadkie zaburzenie, które charakteryzuje się rozrostem komórek układu limfatycznego. Zajęte są zwłaszcza węzły chłonne, co widoczne jest jako guzy nienowotworowe. Te z kolei mogą występować pojedynczo lub są rozsiane. Ponieważ w obrazie choroby dominują niespecyficzne objawy, imitujące inne zaburzenia - choroba Castlemana stanowi wyzwanie diagnostycznye. Co ciekawe, może nawet nie dawać objawów lub będą one tak bardzo subtelne, że pozostaną niezauważone. Jednak bywa i tak, że w przebiegu choroby Castlemana dochodzi do epizodów z wyraźnym powiększeniem węzłów chłonnych z towarzyszącymi objawami ogólnymi np. zmęczenie.

<< Czy powiększone węzły chłonne to zawsze choroba Castlemana? >>

Podstawową rolę w procesie powstawania choroby Castlemana odgrywa nadmierna produkcja interleukiny IL-6, która przyczynia się do rozwoju objawów zapalenia układowego, odczynowej proliferacji limfocytów, a także uszkodzenia licznych narządów.

Postać rozsiana choroby Castlemana, określana też wieloogniskową - ang. MCD, multicentric CD, oznacza, że procesem chorobowym zajęte jest więcej niż jeden węzeł chłonny. Przyczyną postaci wieloogniskowej jest infekcja ludzkim herpesvirusem-8 (HHV-8; znany również jako herpeswirus związany z mięsakiem Kaposiego). Istnieje też możliwość, że choroba Castlemana pojawia się bez uchwytnej przyczyny, co określamy jako idiopatyczną wieloogniskowa choroba Castlemana (nie jest związana z infekcją wirusem HIV czy HHV-8).

Diagnostyka iMCD jest trudna i wymaga ścisłej współpracy patomorfologa oraz hematologa. Kryteria diagnostyczne i zalecenia terapii iMCD zostały opracowane przez międzynarodowy panel ekspertów CDCN (Calstleman’s Disease Collaborative Network) 42 ekspertów z 10 krajów. Powstały one w latach 2017/2018 na podstawie analizy 344 przypadków, z uwzględnieniem wyników badania rejestracyjnego siltuksymabu (79 pacjentów).

Diagnostyka iMCD jest często opóźniona ze względu na: rzadkie występowanie i świadomość choroby, niejednoznaczne objawy kliniczne: objawy naśladują inne choroby, a także konieczność spełnienia określonych kryteriów i diagnostyki różnicowej.

Obraz histologiczny węzła chłonnego: zwiększona liczba naczyń krwionośnych
i mniejsze centra germinalne, w których dojrzewają komórki odpornościowe 
- niezbędne do rozpoznania iMCD

Źródło: David Fajgenbaum, MD, Perelman School of Medicine, University of Pennsylvania

<< Jakie badania pomogą w stwierdzeniu lub wykluczeniu choroby Castlemana? >>

Jedynym lekiem zarejestrowanym przez EMA i FDA we wskazaniu "idiopatyczna wieloogniskowa CD (iMCD)" jest inhibitor IL-6: przeciwciało monoklonalne siltuksymab (Sylvant). Siltuksymab jest lekiem 1-wszego rzutu w terapii pacjentów z iMCD zgodnie z zaleceniami grupy roboczej CDCN z roku 2018. Siltuksymab jest chimerycznym przeciwciałem monoklonalnym skierowanym przeciwko IL-6 o udowodnionej w badaniach klinicznych skuteczności i tolerancji. Zalecana dawka wynosi 11 mg/kg siltuksymabu podawana we wlewie dożylnym trwającym 1 godzinę co 3 tygodnie aż do niepowodzenia leczenia.

Siltuksymab jest obecnie dostępny w Polsce w ramach RDTL, czyli Ratunkowego Dostępu do Technologii Lekowych. Proces uzyskania refundacji terapii iMCD siltuksymabem w ramach programu lekowego jest w toku.

Na podstawie:

Materiały informacyjne firmy EusaPharma