Niedobór transaldolazy - zespół TALDO
Niedobór transaldolazy, prościej określany jako zespół TALDO, to bardzo rzadka choroba metaboliczna dotycząca metabolizmu węglowodanów, na którą prawdopodobnie cierpi zaledwie pięcioro dzieci z Polski [1]. Polega na niewytwarzaniu przez wątrobę enzymu zwanego transaldolazą i dotyczy wielu układów organizmu człowieka. Z czasem niedobór transaldolazy doprowadza do uszkodzenia wątroby, czyli jej marskości. Na dzień dzisiejszy nadal brakuje szczegółowych badań naukowych z zakresu tej choroby. Brakuje też możliwości terapeutycznych, przez co dzieci są leczone wyłącznie objawowo. Niestety jest to choroba śmiertelna.
Inne nazwy choroby: TALDO, Transaldolase deficiency, zespół TALDO
Rozpowszechnienie: < 1:1000 000 [2]
Do 2009 roku na całym świecie opisano mniej niż 10 chorych dzieci. Wszystkie pochodziły ze związków par spokrewnionych pochodzenia tureckiego lub arabskiego [2]. Dane są zatem mniej aktualne. W Polsce do tej pory zidentyfikowano 5 dzieci [1].
Przyczyny i dziedziczenie: mutacje w genie transaldolazy (TALDO1, 11p15.5-p15.4) [2] dziedziczone w sposób autosomalny recesywny [3].
Objawy i diagnostyka
Niedobór transaldodazy to wrodzone zaburzenie szlaku pentozofosforanowego, które ujawnia się w okresie przedporodowym lub noworodkowym, w postaci:
- uogólnionego obrzęku noworodka,
- powiększenia wątroby i śledziony (hepatosplenomegalia),
- niewydolności wątroby,
- wad serca i postępującym przerostem serca [7]
- wad nerek [2]
- małopłytkowości (niski poziom płytek krwi skutkujący skłonnością do krwawień),
- niedokrwistości (za mała ilość hemoglobiny w krwinkach czerwonych prowadząca do niedotlenienia, a w efekcie objawów zmęczenia, ospałości, spadku sił),
- pancytopenii (spadek poziomu wszystkich elementów morfotycznych krwi, jak krwinki czerwone, płytki krwi, krwinki białe) [3],
- niskiego poziomu białek,
- hipoglikemii (niski poziom cukru we krwi),
- nieprawidłowej aktywności dehydrogenazy mleczanowej z nadzwyczaj normalnym lub niskim poziomem aminotransferaz [7]
W moczu i innych płynach ustrojowych obserwuje się nieprawidłowy poziom takich substancji jak poliole (ang. polyols) [4]. Objawy choroby mogą być różnie nasilone. Początkowo obecna jest ostra niewydolność wątroby z normalnym poziomem aminotransferaz. Powiększenie wątroby z marskością oraz łagodna niewydolność nerek pojawia się później niż powiększenie śledziony [7]. Opisano też przypadek rozwinięcia się u dziecka zespołu wątrobowo-płucnego [3]. Niedobór transaldolazy powoduje również zmniejszenie ruchliwości plemników i obniża płodność mężczyzn [5].
- uogólnionego obrzęku noworodka,
- powiększenia wątroby i śledziony (hepatosplenomegalia),
- niewydolności wątroby,
- wad serca i postępującym przerostem serca [7]
- wad nerek [2]
- małopłytkowości (niski poziom płytek krwi skutkujący skłonnością do krwawień),
- niedokrwistości (za mała ilość hemoglobiny w krwinkach czerwonych prowadząca do niedotlenienia, a w efekcie objawów zmęczenia, ospałości, spadku sił),
- pancytopenii (spadek poziomu wszystkich elementów morfotycznych krwi, jak krwinki czerwone, płytki krwi, krwinki białe) [3],
- niskiego poziomu białek,
- hipoglikemii (niski poziom cukru we krwi),
- nieprawidłowej aktywności dehydrogenazy mleczanowej z nadzwyczaj normalnym lub niskim poziomem aminotransferaz [7]
W moczu i innych płynach ustrojowych obserwuje się nieprawidłowy poziom takich substancji jak poliole (ang. polyols) [4]. Objawy choroby mogą być różnie nasilone. Początkowo obecna jest ostra niewydolność wątroby z normalnym poziomem aminotransferaz. Powiększenie wątroby z marskością oraz łagodna niewydolność nerek pojawia się później niż powiększenie śledziony [7]. Opisano też przypadek rozwinięcia się u dziecka zespołu wątrobowo-płucnego [3]. Niedobór transaldolazy powoduje również zmniejszenie ruchliwości plemników i obniża płodność mężczyzn [5].
Na twarzy dzieci można zaobserwować cechy dysmorficzne:
- skośne ustawienie szpar powiekowych (ang. downward-slanting palpebral fissures),
- nisko osadzone uszy ( ang. low-set ears),
- wiotka skóra (ang. cutis laxa) [2] i nadmierne owłosienie [7].
W diagnostyce zespołu TALDO można wykonać następujące badania:
- analizę autozygomu (autozygom - kompletny zestaw regionów genomu, które są identyczne przez pochodzenie),
- ocenę biochemiczną cukrów i polioli w moczu [6].
W okresie przedporodowym u matki może wystąpić zespół HELLP (niedokrwistość hemolityczna, podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych i małopłytkowość) [7].
Możliwości leczenia
Choroba na dzień dzisiejszy jest niewyleczalna, ale stosowane jest leczenie objawowe (łagodzące objawy, niezwalczające przyczyn schorzenia).
***
Poliole - alkohole cukrowe, które można zidentyfikować we krwi, w moczu i płynie mózgowo-rdzeniowym. Pewne wzory nieprawidłowych polioli mogą wskazywać na zaburzenia szlaku pentozofosforanowego (PPP), czyli np. niedobory transtaldolazy.
Jeśli chcesz pomóc dwóm braciom cierpiącym
z powodu niedoboru transaldolazy
zajrzyj tutaj >> Anioły z popsutym DNA
z powodu niedoboru transaldolazy
zajrzyj tutaj >> Anioły z popsutym DNA
Na podstawie:
1. Siepomaga.pl
2. Orphanet
3. Jassim N, Alghaihab M, Saleh SA et all. Pulmonary manifestations in a patient with transaldolase deficiency. JIMD Rep. 2014;12:47-50. doi: 10.1007/8904_2013_243. Epub 2013 Jul 12.
4. Loeffen YG, Biebuyck N, Wamelink MM et all. Nephrological abnormalities in patients with transaldolase
deficiency. Nephrol Dial Transplant. 2012 Aug;27(8):3224-7. doi:
10.1093/ndt/gfs061. Epub 2012 Apr 17. PubMed PMID 22510381
5. Perl A, Qian Y, Chohan KR et all. Transaldolase is essential for maintenance of the
mitochondrial transmembrane potential and fertility of spermatozoa. Proc
Natl Acad Sci U S A. 2006 Oct 3;103(40):14813-8. Epub 2006 Sep 26.
PubMed PMID 17003133; PubMed Central PMCID: PMC1595434
6. Jassim N, Alghaihab M, Al Saleh S et all. Pulmonary Manifestations in a Patient with
Transaldolase Deficiency. JIMD Rep. 2013 Jul 12. [Epub ahead of print]
PubMed PMID 23846909
Komentarze
Prześlij komentarz