Onoterapia - terapia z osiołkiem

Zwierzęta od zawsze towarzyszyły człowiekowi i spełniały najrozmaitsze funkcje. Teraz nawet medycyna docenia ich łagodny i poniekąd cudowny wpływ na osoby chore. Animaloterapia rozwinęła się już bardzo, dając początek bardziej szczegółowym formom terapii, jak np. hipoterapia (terapia z koniem) i wywodząca się z niej onoterapia, czyli wspomaganie leczenia z udziałem osła…

Dlaczego osioł?
Osioł to jedno ze zwierząt, należące do rodziny koniowatych, które kojarzą się nam z upartymi i kapryśnymi istotami. Wydają charakterystyczny, zabawny odgłos. Osioł został najwcześniej oswojony przez człowieka i udomowiony oraz wykorzystywany w celach transportowych i pociągowych.

Jest podobny do konia, jednak ma mniejszy i trochę zabawny, bajkowy wygląd. Ma dużą głowę, długie uszy, pękaty brzuch, krótkie kończyny oraz cienki ogon zakończony gęstą, długa kitką. Zazwyczaj jego futro jest nieco dłuższe, bardziej miękkie i „grubsze” od sierści konia, barwy od szarawej, po brunatną. Kolor futerka zależy też od rasy osła. Niektóre są białe, a inne czarne jak smoła.

Dlaczego akurat osioł?
Zwierze to wbrew pozorom bardzo różni się od konia. Jego zaletami, które wykorzystuje się w celach terapeutycznych, są:
  • wielkość – mniejszy od konia, nie powoduje uczucia leku wysokości, podczas terapii nie wymaga się używania dodatkowych stopni i podwyższeń, mniejsze gabaryty dają możliwość pełnego obejmowania zwierzęcia, przytulania się do niego;
  •  chód – jest nieco dłuższy niż u konia, co skutkuje większą stabilnością i niwelowaniem wstrząsów;
  •  ruch – powolny, wręcz flegmatyczny, ale pewny, bardziej kontrolowany, osioł jest mniej płochliwy;
  •  futro – dłuższe niż u konia, miękkie, pozwala na stymulację zmysłów czucia, podczas głaskania zwierzęcia, czesania go;
  • cierpliwość – która jest nieoceniona cnotą, także u osła, który ma styczność z różnymi dziećmi i osobami, co jest istotne np. podczas prowadzenia ćwiczeń na grzbiecie osła;
  • pełne oddanie – ale jedynie wtedy gdy zwierzę czuje, że jest przydatne, nie lubi być samotne, jest towarzyski, interesuje się otoczeniem, pokorne;
  • upór i poczucie obowiązku – osioł może zapamiętać powierzone mu zadania i je realizować, dążąc z uporem do osiągnięcia celu;
  • zdolność do przywiązania się – zwłaszcza osób z otoczenia i swoich „pacjentów”, cieszą się na ich wizyty, co też okazują;
  •  łatwość w szkoleniu zwierzęcia i dostosowywanie się do wymagań „pacjenta”. 

Komu osiołek może pomóc?
Podobnie jak w przypadku hipoterapii, onoterapia może być przeprowadzana u osób z upośledzeniem umysłowym, jak również deficytami fizycznymi, zwłaszcza w obrębie rąk.
Zaleca się ją także chorym psychicznie, z zaburzeniami osobowości, emocjonalnymi, socjalizacji, poczucia realności świata, ADHD i z depresją.
Osioł może też „wejść” w świat dziecka autystycznego i pomagać osobom niewidomym, niedowidzącym oraz posiadającymi trudności w kontakcie werbalnym, w poznawaniu rzeczywistości i otoczenia.
Choroby, w których onoterapia przynosi pozytywne skutki terapeutyczne to np. zespół Downa, MPD, skolioza i wady postawy, niedorozwój kończyn, przepukliny oponowo-rdzeniowe, choroby mięśni, stan po amputacji (także aspekt psychologiczny – pomoc w zaakceptowaniu własnego ciała oraz potęgowanie szacunku do własnej osoby) i wodogłowie.

Co daje kontakt z osłem?
Osioł jest specyficznym zwierzęciem. Zabawnie i przyjaźnie wygląda. Ma niebanalny charakterek, który służy postępowaniu terapeutycznemu. Współpraca terapeutyczna i kontakt z osiołkiem może przynieść wiele korzyści, zwłaszcza emocjonalnych i psychicznych:

  • motywuje, aktywizuje, zwiększa spontaniczność, 
  • relaksuje, pozwala wyciszyć emocje, 
  • wzbogaca słownictwo i świat przeżyć, 
  • potęguje samoocenę, wyzbywa uprzedzeń do własnej osoby, poprzez wyeliminowanie stresu związanego z ocenianiem i krytykowaniem chorego, 
  • ułatwia komunikację, zwłaszcza ze światem naturalnym – fauną i florą, 
  • wspomaga funkcje poznawcze umysłu, jak myślenie, pamięć, skupianie się i koncentrację, 
  • daje szansę na aktywizowanie układu ruchowego. 

Jak wygląda terapia?
Jest dwuetapowa. Warunkiem właściwie przeprowadzonej onoterapii, jest zapoznanie pacjenta z terapeutą, czyli w tym przypadku osiołkiem i nawiązanie z nim kontaktu. Dziecko ogląda zwierzę z odległości, stara się wyzbyć ewentualnego lęku przed nim, oswaja się. Osiołek i jego pacjent nawiązują ze sobą specyficzny kontakt, którego zasad uczy opiekun-instruktor, co również wykazuje działanie terapeutyczne. 

Następnie dziecko bierze udział w terapii, poprzez zakładanie ekwipunku, dosiadanie osła, głaskanie, zabawy ze zwierzęciem, ćwiczenia na jego grzbiecie, słuchanie odgłosów jego ciała, pokazywanie i nazywanie części ciała osiołka. Z osłem można spacerować, udać się na wycieczkę w dalsze okolice i podziwiać piękno natury. Łączy to w sobie kilka oddziaływań, jak np. odkrywanie swoich możliwości, poznawanie praw natury i własnego rytmu życia. Zajęcia mogą odbywać się grupowo lub indywidualnie.

Opracowano na podstawie:

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Zespół Wiedemanna-Steinera

Polimikrogyria - drobnozakrętowość mózgu

Zespół Phelan-McDermid - delecja 22q13